U Kostajnici, Novom Gradu i Kozarskoj Dubici je obilježen Dan odbrane sjeverozapadnih granica Republike Srpske od hrvatske agresije 1995. godine. Centralno obilježavanje 30. godišnjice bilo je u Kostajnici a počelo je služenjem pomena za poginule srpske borce i civile u gradskom parku i polaganjem vijenaca na spomenik borcima poginulim u
Odbrambeno-otadžbinskom ratu. Vijence su položili predstavnici institucija Republike Srpske i delegacija Srbije. Cvijeće su položile brojne delegacije.
Ministar rada i boračko-invalidske zaštite Danijel Egić, ističući da je odbrana Kostajnice bila jedna od velikih bitaka Odbrambeno-otadžbinskog rata je rekao:
– Zahvaljujući Vojsci Republike Srpske i narodu koji su se organizovali na iznenadan napad Hrvatske vojske odbranili smo ovaj dio naše otadžbine. Veliko poštovanje za porodice poginulih i za branioce koji su živi – rekao je Egić.
On je napomenuo da se operacija zvala “Drina” jer je to bio konačan cilj Hrvatske vojske da protjeraju Srbe sa njihovih ognjišta preko Drine. Ministar Denis Šulić, izaslanik srpskog člana Predsjedništva BiH, rekao je da je ovo jedan od najvažnijih datuma koji Republika Srpska obilježava i dodao:
– Republika Srpska se na mnogim dijelovima stvarala i krvlju plaćala sloboda, a posljednji pečat koji je udaren za slobodu je bio u Kostajnici i ovom dijelu Srpske – rekao je Šulić.
Dušan Đenadija, komandat borbene grupe Balj, koja je branila Kostajnicu, istakao je da neprijatelj nije uspio da nanese veće gubitke i da pređe u grad.
– Narod je dao najveći doprinos odbrani grada jer nije pokazao opredijeljenost da napusti kuće, a to motiviše vojsku da brani – istakao je Đenadija.
Načelnik opštine Kostajnica Nikola Janjetović je istakao da je ovo veliki dan za Kostajnicu kada treba da zahvale svim borcima.
– Ako ne pričamo o tome, nemamo istoriju, sve zaboravimo i istorija se ponavlja – rekao je Janjetović.
Polaganju vijenaca i akademiji prethodio je prijem kod načelnika opštine Kostajnica Nikole Janjetovića za komandante jedinica koje su učestvovale u odbrani ove lokalne zajednice.
Liturgiju u hramu Svete Trojice, uz sasluženje sveštenika, služio je iguman manastira Moštanica Sergije Antić koji je u besjedi istakao da srpski narod vode jevanđeoske vrijednosti.
VELIČINA POBJEDE
Republika Hrvatska je u ranim jutarnjim časovima 18. septembra 1995. godine, specijalnim snagama napala sjeverozapadne granice Republike Srpske sa namjerom da izvrši prodor preko rijeka Une i Save, odnosno opština Kozarska dubica, Kostajnica i Novi Grad.
Odlučnost naroda i vojske da odbrane svoja ognjišta i granice Republike Srpske bila je jača od akcije hrvatskih snaga, poznate pod nazivom “Una 95”. Dana 19. septembra u večernjim časovima ostvarena je jedna od najvećih pobjeda Vojske Republike Srpske, koja se pokazala sudbonosnom za očuvanje Republike i vojni i politički rasplet rata u BiH.
Prema podacima Centra za istraživanje ratnih zločina Republike Srpske, tokom dvodnevne agresije Vojske Republike Hrvatske na teritoriju sjeverozapadnih opština Republike Srpske, poginuo je 51 pripadnik Vojske Republike Srpske i 56 civila, dok su ranjena 62 vojnika i 39 civila.
Opštine Novi Grad, Kostajnica i Kozarska Dubica su tokom agresije pretrpjele razaranja i materijalnu štetu, koja je procijenjena na 627,6 miliona KM.
Za počinjene ratne zločine tokom ove operacije nad civilnim stanovništvom i ratnim zarobljenicima, kao i za velika materijalna razaranja, niko nikada nije odgovarao.
NOVI GRAD NE ZABORAVLJA
U Novom Gradu su obilježili 30 godina od sudbonosne odbrane i pobjede nad Hrvatskom vojskom koja je izvršila agresiju na opštinu Novi Grad i sjeverozapadne granice Republike Srpske.
Tim povodom služen je parastos i položeni su vijenci kod centralnog spomen-obilježja poginulim srpskim borcima u Novom Gradu, i kod spomenika u Tunjicama u gdje je u napadu Hrvatske vojske stradalo najviše civila.
Ratni komandant Prvog bataljona brigade iz Novog Grada Momir Kovačević rekao je da su 18. septembra 1995. godine opštine Novi Grad, Kostajnicu i Kozarsku Dubicu izvršile elitne jedinice Hrvatske vojske i da su jedinice Vojske Republike Srpske borile sa 10 puta brojnijim neprijateljem. O tim sudbonosnim danima je kazao.
– Napad Hrvatske vojske na Novi Grad desio se u situaciji kad je Novigradska brigada s druge strane imala napad Petog korupsa Armije BiH.
Načelnik opštine Miroslav Drljača rekao je da ništa što se tu dešavalo nije bilo slučajno.
– Način na koji je Hrvatska vojska upala na teritoriju Republike Srpske i masakr civilnog stanovništa jasno pokazuje da su bili spremni na sve – istakao je Drljača.
Obilježavanje 30 godina odbrane zapadnih granica Republike Srpske u Novom Gradu je počelo prikazivanjem filma o odbrani Novog Grada, Kostajnice i Kozarske Dubice “Tajfun sa Kozare” autora Nedeljka Lajšića.
Ovo je 30 i neko ostvarenje Lajšića prikazano je u Kostajnici i Kozarskoj Dubici. Napad Hrvatske vojske na opštinu Novi Grad počeo je 18. septembra 1995. godine u 9.25 časova i tokom dva dana ofanzive smrtno je stradalo 57 lica, odnosno 37 civila, 18 vojnika i dva policajca, ranjeno je 17 civila, tri vojnika i jedan pripadnik MUP-a. Pripadnici Vojske Republike Srpske uspjeli su 19. septembra 1995. godine potisnuti Hrvatsku vojsku preko Une.
TRI DECENIJE OD ODBRANE KOZARSKE DUBICE
U Kozarskoj Dubici je obilježen Dan odbrane sjeverozapadne granice Republike Srpske i opštine, te trideseta godišnjica od hrvatske agresije. Program je počeo svetom liturgijom u Spomen hramu „Svete Petke“, nakon čega je služen parastos za poginule srpske borce i civile, te položeni vijenci i cvijeće.
Ratni komandant 11. Dubičke brigade i odbrane Kozarske Dubice Pantelija Ćurguz, u obraćanju učesnicima te slavne bitke i današnje svetkovine, istakao je da je to jedna od najveličanstvenijih pobjeda u Otadžbinskom ratu. Izrazio je lično poštovanje.
– Kao čovjek koji je komandovao odbranom tih dana izražavam tu vrstu zahvalnosti i pozivam sve na aposlutno jedinstvo, i u političkom smislu, vojničkom i ljudskom jer samo tako možemo čestitati našu svetinju – Republiku Srpsku – rekao je Ćurguz.
Darko Banjac, poslanik u Narodnoj Skupštini Republike Srpske i predsjednik Narodne partije Srpske izrazio je zahvalnost ljudima koji su odbranili zapadnokrajiške opštine.
– Oni su branili ovu teritoriju svojim životima, jer su znali šta je iza njih. Nisu se iza njih nalazila samo ognjišta, ponosita Kozara, grad, iza njih su se nalazile njihove porodice, djeca i žene. Namjera neprijatelja, odnosno ustaških jedinica ili hrvatskih snaga je bila vrlo jasna, a to je verovatno da ponove ono što nisu završili 1943. Ili 1945. godine. Sama činjenica koliko je ljudi stradalo kada su ušli na našu teritoriju govori o njihovoj namjeri – rekao je Banjac te upozorio:
–U političkom obliku pokušavaju ono što nisu tada uspjeli da završe. Mislim da im neće to neće poći za rukom. Mi smo spremni da odbranimo svoju slobodu i svoje postojanje na ovim prostorima – rekao je Banjac.
Marko Tankosić, zamjenik načelnika opštine je poručio:
– Odajemo počast svim našim borcima, policajcima i civilima koji su dali ono najvrednije, ugradivši svoje živote u temelje Republike Srpske i u slobodu koju mi danas uživamo.
Nisu ustupili ni centimetar naše teritorije i njihovu žrtvu nikada ne smijemo zaboraviti. Njihove porodice su pretrpile najgore i njima dugujemo vječnu zahvalnost – rekao je Tankosić.
Nenad Bulić, predsjednik Opštinske boračke organizacije rekao da će danas, petak, 19. septembra biti obilježen Dan pobjede, jer je tog dana u Donjoj Gradini neprijatelj poražen.
– Parastos i pomen će se održati za našeg posljednjeg poginulog borca Zorana Bulića, a inače, 19. septembar je dan veličanstvene pobjede srpskog naroda – rekao je Bulić.
Vikend pred nama je saborovanje boraca 11. brigade iz Kozarske Dubice i prijedorskih ratnih jedinica.
Milan Bogun/infoprijedor.ba
